Pozew o uzgodnienie treści księgi wieczystej

W razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nie istniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności. 

 

Roszczenie o usunięcie niezgodności może być ujawnione przez ostrzeżenie. Podstawą wpisu ostrzeżenia jest nieprawomocne orzeczenie sądu lub postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia. Do udzielenia zabezpieczenia nie jest potrzebne wykazanie, że powód ma interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

 

Prawidłowo sformułowany pozew powinien zawierać żądanie, aby zamiast osoby figurującej jako właściciel — niezgodnie z rzeczywistym stanem prawnym — wpisać powoda, dopiero bowiem wskutek takiego wpisu nastąpi uzgodnienie stanu prawnego księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Żądanie wykreślenia wpisu właściciela bez wpisania innej osoby jest niedopuszczalne (wyrok SN z dnia 11 kwietnia 1963 r. II CR 933/62 OSNCP 1964/3 poz. 58). W razie ustalenia, że właścicielem jest kto inny (niebiorący udziału w sprawie) niż powód, sąd powinien powództwo oddalić, nie może bowiem nakazywać dokonanie wpisu na rzecz osoby niebędącej strona procesu (por. wyrok SN z dnia 21 marca 2001 r. III CKN 1214/98 OSNC 2001/11 poz. 165).

 

W sprawie o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym Sąd nie jest związany żądaniem pozwu i może orzekać z urzędu w celu doprowadzenia treści księgi wieczystej do stanu zgodnego z rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości w dacie orzekania a w postępowaniu odwoławczym nie ma zastosowania określona w art. 384 k.p.c. zasada reformationis in peius.

 

Sprawy o ustalenie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym niezależnie od wartości przedmiotu sporu rozpoznawane są przez sądy rejonowe właściwe dla miejsca położenia nieruchomości.

 

Zgodnie z art. 13 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych pozew podlega opłacie stosunkowej, która wynosi 5% wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż  30 zł i nie więcej niż 100.000 zł.