Strona Główna • Sprawy cywilne • Wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych
Wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych
Zagadnienia związane z zwolnieniem strony z ponoszenia kosztów sądowych zostały uregulowane w Ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Zgodnie z regulacjami zawartymi w ustawie sąd może zwolnić stronę od kosztów sądowych w części, jeżeli strona jest w stanie ponieść tylko część tych kosztów.
Częściowe zwolnienie od tych kosztów może polegać na zwolnieniu od poniesienia albo ułamkowej lub procentowej ich części, albo określonej ich kwoty, albo niektórych opłat lub wydatków. Może też polegać na przyznaniu zwolnienia co do pewnej części roszczenia lub co do niektórych roszczeń dochodzonych łącznie; roszczenia te lub ich części sąd oznacza w postanowieniu o przyznaniu częściowego zwolnienia od kosztów sądowych.
Strona częściowo zwolniona od kosztów sądowych obowiązana jest uiścić opłaty oraz ponieść wydatki w takiej wysokości, jaka nie jest objęta zwolnieniem przyznanym przez sąd.
Przy połączeniu w jednym piśmie procesowym wniosku o częściowe zwolnienie od kosztów sądowych z wnioskami charakterystycznymi dla określonego rodzaju pisma sąd rozstrzyga przede wszystkim wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, a przewodniczący nie wzywa do uiszczenia należnych opłat, zanim wniosek ten nie zostanie prawomocnie rozstrzygnięty.
Nie pobiera się opłaty podstawowej od pisma procesowego podlegającego opłacie stosunkowej, w którym zgłoszono wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych (por. uchwałę SN z 13 października 2006 r., III CZP 75/06, LexPolonica nr 418722, OSNC 2007, nr 6, poz. 86). Obowiązek uiszczenia opłaty podstawowej od apelacji, w której zawarto wniosek o zwolnienie od kosztów, powstaje po uwzględnieniu tego wniosku (uchwała SN z 7 grudnia 2006 r., III CZP 110/06, LexPolonica nr 1030862, OSNC 2007, nr 9, poz. 135).
Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych ma szczególny charakter i jest instrumentem gwarantującym dostęp do sądu osobom, które obiektywnie nie są w stanie ponieść tych kosztów z uwagi na ich sytuacje materialną. Podstawą oceny przez Sąd tej sytuacji jest oświadczenie składane przez taką osobę obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania.
Wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych powinien spełniać wymagania wskazane w przepisach dla pisma procesowego a nadto do wniosku należy załączyć oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodami i źródłach utrzymania wraz z dokumentami potwierdzającymi zawarte w nim informacje.
