Strona Główna • Sprawy cywilne • Pozew o wyłączenie małżonka od dziedziczenia
Pozew o wyłączenie małżonka od dziedziczenia
Co do zasady zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice.
Kodeks cywilny jednak przewiduje możliwość wyłączenia małżonka od dziedziczenia po spadkodawcy w sytuacji gdy spadkobierca wystąpi z odpowiednio umotywowanym pozwem. Termin do wytoczenia powództwa wynosi sześć miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o otwarciu spadku, nie więcej jednak niż jeden rok od otwarcia spadku.
Skuteczność zgłoszonego żądania o wyłączenie małżonka od dziedziczenia uzależniona jest od spełnienia przesłanek określonych w ustawie.
Wystąpieniem o rozwód z winy małżonka, w rozumieniu art. 940 § 1, jest również wyrażenie przez spadkodawcę-pozwanego w sprawie o rozwód zgody na rozwód z winy powoda (por. uchwała SN z 19 sierpnia 1983 r., III CZP 38/83, LexPolonica nr 296794, OSNCP 1984, nr 2-3, poz. 27).
Wyłączenie od dziedziczenia może dotyczyć jedynie dziedziczenia ustawowego. Jeżeli spadkodawca powołał małżonka do dziedziczenia w testamencie, kwestia jego ewentualnej winy rozkładu pożycia pozostaje prawnie obojętna.
Wyrok wyłączający małżonka spadkodawcy od dziedziczenia ustawowego ma charakter konstytutywny i wywołuje skutek wsteczny. Małżonek jest wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.
Wartość przedmiotu sporu w pozwie o wyłącznie małżonka od dziedziczenia stanowi wartość udziału spadkowego pozwanego. Od przedmiotowej wartości należy wnieść opłatę sądową w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu.
