Sprzeciw od wyroku nakazowego

W sprawach o przestępstwa podlegające rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym, uznając na podstawie zebranego w postępowaniu przygotowawczym materiału, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, sąd może w wypadkach pozwalających na orzeczenie kary ograniczenia wolności lub grzywny wydać wyrok nakazowy.

 

Odpis wyroku nakazowego doręcza się oskarżycielowi, a oskarżonemu i jego obrońcy - wraz z odpisem aktu oskarżenia. W każdym wypadku odpis tego wyroku doręcza się prokuratorowi. Wraz z odpisem wyroku doręczyć należy pouczenie przytaczające przepisy o prawie, terminie i sposobie wniesienia sprzeciwu oraz skutkach jego niewniesienia.

 

Oskarżonemu i oskarżycielowi przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu od wyroku nakazowego do sądu, który wydał wyrok nakazowy, w terminie zawitym 7 dni od doręczenia tego wyroku.

 

Ustawa zezwala na ograniczenie sprzeciwu od wyroku nakazowego tylko do rozstrzygnięcia o roszczeniu cywilnym, a więc do części nakazu karnego. Sąd w takiej sytuacji ma alternatywne wyjście - pozostawia powództwo cywilne bez rozpoznania, albo przekazuje pozew sądowi właściwemu do rozpoznania spraw cywilnych. Jeżeli w sprzeciwie podniesiono wyłącznie zarzuty przeciwko rozstrzygnięciu o roszczeniu cywilnym, nakaz karny traci moc tylko w tej części.

 

Sprzeciw od wyroku nakazowego nie musi zawierać jakichkolwiek zarzutów przeciw rozstrzygnięciu (zob. K. Marszał, Proces, s. 410), powinien jedynie odpowiadać wymaganiom pisma procesowego.

 

Art. 119 § 1 Kodeksu postępowania karnego formułuje wymagania formalne, które musi spełniać każde pismo procesowe w tym sprzeciw od wyroku nakazowego. Należy do nich także podpis składającego pismo, który powinien być własnoręczny. Warunku tego nie spełnia zatem tzw. faksymile (odcisk podpisu za pomocą pieczęci). Nie wywołuje skutku procesowego w postaci wniesienia środka odwoławczego oświadczenie procesowe strony, przesłane w formie dokumentu elektronicznego, zgodnie z wymogami ustawy z 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz.U. Nr 130, poz. 1450 ze zm.), albowiem w procedurze karnej taka forma czynności procesowej nie jest przewidziana (postanowienie SN z 26 marca 2009 r. - I KZP 39/09, OSNKW 2009, nr 5, poz. 36).

 

Art. 119 § 2 Kodeksu postępowania karnego zezwala na zastąpienie podpisu wnoszącego pismo podpisem osoby przez niego upoważnionej. Osoba ta, w odniesieniu do organu procesowego, powinna mieścić się w kręgu podmiotów o tej samej kompetencji. Słusznie zatem Sąd Najwyższy przyjął, że „podpisanie przez pracownika sekretariatu prokuratury na polecenie prokuratora wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku należy traktować analogicznie do braku podpisu osoby uprawnionej, a więc brak, który może być naprawiony” (uchwała SN z 18 lipca 1979 r. - VI KZP 13/79, LexPolonica nr 303956, OSNKW 1979, nr 10, poz. 99).